Co powinniśmy wiedzieć o odbitce kolekcjonerskiej?

Poniżej prezentujemy spis wiedzy potrzebnej kolekcjonerom prac fotograficznych.

  1. Nazwisko autora
  2. Tytuł pracy i krótki opis
  3. Data powstania negatywu
  4. Data powstania odbitki
  5. Technika sporządzenia fotografii – czy jest to technika historyczna, czy współczesna

A. Techniki historyczne

    • dagerotypia
    • cyjanotypia
    • albumina
    • itp.

B. Techniki współczesne:

    1. fotografia
      1. fotografia czarno-biała (wg trwałości)
        • platynotypia na podłożu papierowym (platinium print) – odbitka platynowa na podłożu papierowym (obraz tworzony przez platynę, a nie przez srebro, jak w tradycyjnej odbitce srebrowej
        • odbitka srebrowa na podłożu papierowym, lub “brom na papierze” (silver gelatin print) – zakłada się, że nikt nie będzie oferował do sprzedaży odbitek na papierze plastikowym, ze względu na krótką trwałość. Trwałość odbitki srebrowej może być powiększona poprzez tonowanie złotem, selenem, tonerem sepiowym
        • odbitki laserowe (iris print, lambda print) na papierze – jeśli są wykonane na podłożu papierowym mogą być równie trwałe jak odbitka srebrowa, jednakże ich cena może być mniejsza ze względu na dużą powtarzalność i często automatyczną, a nie ręczną obróbkę papieru fotograficznego
      2. .fotografia barwna (odbitki barwne zwykle charakteryzuje zmniejszona trwałość i mała odporność barwników na światło, szczególnie na UV) (wg trwałości):
        • dye-transfer
        • cibachrome lub ilfochrome
        • c-print – zwykłe odbitki barwne w procesie RA4 (ostatnio), kiedyś robione na podłożu papierowym, obecnie – tylko na plastikowym – mała trwałość
    2. druk (obejmuje wszystkie wydruki drukarkowe czarno-białe i barwne, wbrew zapewnieniom o trwałości, tak naprawdę trwałość nie została zweryfikowana historycznie, ze względu na krótki czas istnienia tej techniki ). Dla trwałości ważne jest, na jakim papierze i jakim tuszem została wydrukowana odbitka, im nowsza generacja tuszu, tym większa trwałość. Istotne też jest posiadanie odpowiedniego certyfikatu – np. Epson Digigraphie.

 

6. Kategoria odbitki

A. Odbitki historyczne lub autorstwa twórców, którzy nie zajmują się w chwili obecnej fotografią:

  1. Odbitka unikalna – (unique print) jedyna istniejąca fotografia bez negatywu (np. dagerotyp, kolaż, luksografia itp.) lub z negatywu, który zaginął lub został zniszczony.
  2. Odbitka autorska wczesna – wykonana przez autora z oryginalnego negatywu, zaraz po powstaniu negatywu (vintage print). Zwykle jest to pierwsze powiększenie z negatywu. Sygnowana i datowana przez autora.
  3. Odbitka autorska późna – wykonana przez autora fotografii z oryginalnego negatywu w późniejszym okresie po powstaniu negatywu (life time print). Powinna być oznaczona przez autora datą wykonania negatywu i datą wykonania powiększenia.
  4. Odbitka nieautorska – wykonana nie przez autora fotografii z oryginalnego negatywu (reprint). Powinna być oznaczona datą wykonania negatywu i datą wykonania powiększenia oraz nazwą firmy lub nazwiskiem kopisty.
  5. Reprodukcja oryginału – kopia odbitki oryginalnej (copy print). Powinna być oznaczona datą wykonania negatywu i datą wykonania odbitki, z której wykonano reprodukcję, datą wykonania reprodukcji oraz nazwą firmy kopiującej lub nazwiskiem kopisty.

B. Odbitki twórców żyjących i aktywnych twórczo – odbitka współczesna (modern print) – wykonana przez autora fotografii z oryginalnego negatywu. Powinna być oznaczona przez autora datą wykonania negatywu i datą wykonania powiększenia.

 

7. Numer odbitki i wielkość nakładu – powinna zawierać numer kolejny odbitki oraz wielkość nakładu (zwykle max. 25 szt.). Niektórzy za nakład uważają liczbę wszystkich odbitki z jednego negatywu niezależnie od formatów, inni z kolei numerują każdy format odbitki oddzielnie.

8. Pochodzenie (historia) odbitki – (kto był właścicielem, itp. – szalenie wpływa na wartość kolekcjonerską odbitki.

9. Stan techniczny odbitki (uszkodzenia mechaniczne, uszkodzenia chemiczne – przebarwienia itp.) – awers & rewers

10. Rozmiar odbitki – wymiary zewnętrze i wymiary obrazu fotograficznego

11. Obecność odbitki w innych kolekcjach

12. Ranga autora – rola w historii fotografii itp.

 

 

Jerzy Łapiński, 2006